Franchisenemer worden: 11 tips voordat je het Franchisecontract sluit

14-05-2018 | contractbeheer, franchisenemer, franchiseraad

Je overweegt franchisenemer te worden.

Wat betekent het aangeboden franchisecontract voor je ondernemersvrijheid? En voor de continuïteit en het rendement van je bedrijf?

Deze vragen zou iedere franchisenemer zich moeten stellen voor ondertekening van het franchisecontract.

Waarom? Een meerjarig franchisecontract kan een wezenlijke invloed hebben op je toekomst als ondernemer.

In dit artikel 11 praktische tips die iedere franchisenemer kan gebruiken vóór het sluiten van het franchisecontract.


Voordat je het franchisecontract sluit:
de onderhandelingsfase

De fase voordat je het franchisecontract sluit wordt de ‘precontractuele fase’ genoemd. Oftewel: de onderhandelingsfase. Wat staat hierover voor franchiseovereenkomsten in de wet?

  • In februari 2018 heeft de staatssecretaris voor Economische Zaken en Klimaat, Mona Keijzer, aangekondigd dat zij hoopt voor eind 2018 een uitwerking van de regelgeving over de precontractuele fase voor franchise voor te leggen aan de Tweede Kamer. Die specifieke franchise regelgeving is er momenteel (mei 2018) dus nog niet. 
  • Wat is er wel? In Nederland geldt wel de algemene regel dat onderhandelende partijen -kort gezegd- hun gedrag mede moeten laten bepalen door de gerechtvaardigde belangen van de andere partij. Echter biedt deze regel concreet niet bijzonder veel houvast als je als aspirant-franchisenemer in contact komt en onderhandelt met een franchisegever. Hetzelfde geldt voor wetgeving over dwaling, bedrog en acquisitiefraude.

Daarom kun je de tips die ik je hieronder geef des te meer goed gebruiken als je overweegt franchisenemer te worden.

De volgende praktische tips bieden je meer inzicht in waar je je aandacht op moet vestigen, welke vragen je de franchisegever kunt stellen en welke zaken het waard kunnen zijn om over te onderhandelen met de franchisegever.


Tip 1: vragen stellen & onderzoek doen

Schroom niet kritisch te zijn. Stel vragen en verzamel relevante informatie.
Een professionele franchisegever zal een nieuwsgierige, doordachte en zakelijke opstelling van een aspirant-franchisenemer op waarde kunnen schatten. Je opstelling vóór de start zegt wat over je ondernemerscapaciteiten. 

Hoe doe je dat? En wat vraag je?

Vraag om schriftelijke historische en actuele financiële informatie van zowel alle franchiseondernemingen als de franchisegever.

Bereken wat de fee-structuur, het beleid van inkoop- en verkoopprijzen en de verdeling van de opbrengst van internetverkoop voor je franchiseonderneming betekent.

Vraag om een mogelijk van toepassing zijnde gedragscode en vraag om inzage in het franchisehandboek. Vraag ook om een markt- en vestigingsplaatsonderzoek. 

Waarom deze vragen? Aan de hand van deze vragen en de antwoorden daarop kun je een betere inschatting maken van de te maken investeringen, de kosten, het rendement en de slagingskans. Hieruit kan bovendien blijken of meer informatie en extra onderzoek nodig is voordat je beslist of je franchisenemer wordt.


Tip 2: privé aansprakelijkheid

Als je handelt als eenmanszaak of v.o.f. dan ben je in privé aansprakelijk voor betalingsverplichtingen die voortvloeien uit de franchiseovereenkomst. Als je een B.V. hebt en je daarmee handelt, ga dan na of in het franchisecontract staat dat je als ondertekenaar van het contract toch in privé hoofdelijk aansprakelijk bent. In de praktijk komt dit laatste regelmatig voor. 


Tip 3: franchiseformule & rayon

Als franchisenemer krijg je -kort gezegd- het recht om als zelfstandig ondernemer gebruik te maken van een zakelijk concept met de daarbij horende naam en/of het merk en de knowhow, gericht op de verkoop van goederen en/of diensten. Vaak is dit recht gekoppeld aan een exclusief gebied, oftewel het rayon. Check altijd of, en zo ja, in welke gevallen je gebied volgens het contract kan worden verkleind.

Ga ook na of je franchisegever werkt met meerdere franchiseformules. En heb je dan recht op exploitatie van een franchiseonderneming onder die andere formules? Of moet je misschien een franchisenemer van zo’n andere formule in je exclusieve gebied dulden? Controleer dit voordat je beslist franchisenemer te worden.


Tip 4: begeleiding & overleg

Krijg ook duidelijkheid over wat je franchisegever doet aan begeleiding en ondersteuning.

Check hoe de overlegstructuur binnen de franchiseformule eruitziet.

Ga na hoe je franchisegever omgaat met inspraak door een franchisenemersvertegenwoordiging, zoals via een franchiseraad of via een franchisenemersvereniging.

Update: als je hier meer over wil weten, klik dan hier voor artikelen met uitleg en tips geheel over de franchiseraad en over de franchisenemersvereniging


Tip 5: ondernemersvrijheid tijdens franchiserelatie

Neem ook je eigen ondernemersvrijheid in ogenschouw. Veel franchisecontracten bevatten een non-concurrentiebeding voor de duur van de franchiserelatie. Denk na welke vrijheid je wil hebben om andere activiteiten te ontplooien tijdens de franchiserelatie. 

Denk ook na in hoeverre je een eigen invulling wil geven aan de exploitatie van je onderneming. Bijvoorbeeld ten aanzien van de inkoop van producten bij andere leveranciers dan de door de franchisegever aangewezen leveranciers.


Tip 6: tussentijds stoppen

Wat als je tussentijds wil stoppen als franchisenemer en de aangegane overeenkomst wil beëindigen? Controleer in ieder geval of het contract ruimte biedt voor tussentijdse opzegging als je het contract voor een bepaalde tijd, in de praktijk is dat vaak vijf jaar, bent aangegaan. Check ook de daarbij horende voorwaarden zoals onder andere de opzegtermijn en een eventueel nodig zijnde opzegreden.


Tip 7: ondernemersvrijheid na franchiserelatie

Houd het rendement van je bedrijf op lange termijn voor ogen. Check daarom of je ervoor tekent dat je na het eindigen van de franchiserelatie gebonden bent aan een postcontractueel non-concurrentiebeding. Controleer ook of je na het eindigen van de franchiserelatie je klanten mag blijven bedienen.


Tip 8: bedrijfsverkoop

Belangrijk is ook dat je duidelijkheid hebt over de verkoopprocedure als je stopt als franchisenemer. Check wat er in het contract staat over verkoop van je franchiseonderneming aan een andere ondernemer. En stel dat er geen andere ondernemer is om je franchiseonderneming over te nemen: ga na of je franchisegever in dat geval bereid is de franchiseonderneming van je over te nemen tegen een door een onafhankelijk deskundige te bepalen waarde.

Aandacht verdient ook het moment waarop je stopt. Dus het moment waarop je overgaat tot bedrijfsverkoop. Zeker als je franchise vestiging rendement oplevert, is het goed voor te stellen dat je de franchiserelatie wil verlengen met een volgende termijn. Check in dat verband de verlengings- en opzegregeling in je franchiseovereenkomst.
Kan je franchisegever volgens het contract zonder opgave van reden de franchiserelatie beëindigen tegen het einde van de looptijd? Zo ja, dan zou je meer zekerheid over verlenging van de franchiserelatie kunnen krijgen. Bijvoorbeeld door af te spreken dat je franchisegever alleen het contract tegen het einde van de looptijd kan opzeggen indien er sprake is van bepaalde in het contract te benoemen gronden.


Tip 9: geschillenbeslechting

Een niet te onderschatten onderdeel van het contract is de bepaling over geschillenbeslechting. Check of Nederlands recht van toepassing is en of de Nederlandse rechter bevoegd is kennis te nemen van een eventueel geschil. Daarmee wordt de onafhankelijkheid en de kwaliteit van geschillenbeslechting gewaarborgd, heb je in sterke mate duidelijkheid over de te volgen procedure en toetsingsmaatstaven en blijven de proceskosten beheersbaar.

In sommige franchisecontracten wordt niet een rechter maar een arbiter aangewezen als bevoegde geschillenbeslechter. Voor franchisenemers blijkt de gang naar de arbiter in de praktijk vaak erg kostbaar in relatie tot de beschikbare middelen.


Tip 10: andere documenten

Franchisegevers verwijzen in het franchisecontract met regelmaat naar andere documenten en contracten. Denk bijvoorbeeld aan een IT-licentiecontract en een huurcontract. Die stukken moet je uiteraard ook kritisch bestuderen voordat je beslist franchisenemer te worden.


Tip 11: vastleggen

Alle voor jou als franchisenemer belangrijke zaken moeten in het franchisecontract worden vastgelegd. Zeker als er in het franchisecontract is opgenomen dat alle tussen de franchisegever en de franchisenemer gemaakte afspraken in het franchisecontract staan.


Bij deze 11 praktische tips over franchisenemer worden kan ik veel juridische uitleg, nuances, aanvullingen en uitzonderingen bedenken. Die passen niet in dit artikel. Daarover schrijf ik andere artikelen en kan ik je indien gewenst van advies voorzien.


Franchisenemer worden – succesvol franchisenemerschap


Startende franchisenemers ondertekenen doorgaans meerjarige franchisecontracten met vergaande verplichtingen. Waaronder het doen van investeringen. Een franchiseovereenkomst kan een goede basis voor continuïteit en rendement bieden. Als je start als franchisenemer blijft het evenwel opletten om over alle voor je ondernemersplannen van belang zijnde aspecten goede afspraken te maken.

Je succes als franchisenemer hangt af van onder andere de franchiseformule, de vestigingsplaats, de ondernemer en niet in de laatste plaats: de afspraken in de franchiseovereenkomst. De details daarin vragen extra aandacht.

Franchisenemer worden?
Als je als aspirant-franchisenemer de tips in dit artikel benut, kun je met een meer solide juridisch verantwoorde basis franchisenemer worden.

Zo kun je je autonomie, de ontwikkeling van je bedrijf, plus de continuïteit en het rendement van je bedrijf nog beter waarborgen.

Update: een korte versie met tips van dit artikel ‘Franchisenemer worden‘ is in augustus 2018 gepubliceerd in het EMP-franchise katern. Klik op de link: publicatie ‘Franchisenemer worden, tips’ in het EMP-franchisekatern.

Over de auteur

Jorg van de Peppel
Franchiserechtadvocaat bij Pep Legal

Met mijn kennis en ervaring denk ik voor franchisegevers en franchisenemers in juridische oplossingen voor hun franchiserecht vraagstukken. 

Over de auteur

Jorg van de Peppel
Franchiserechtadvocaat bij Pep Legal. 

Met mijn kennis en ervaring denk ik voor franchisegevers en franchisenemers in juridische oplossingen voor hun franchiserecht vraagstukken.